Değişen ve gelişen dünya farklı meslek kümelerinin ortaya çıkışını ya da mesleklerin dönüşümünü de beraberinde getiriyor. Meslekler dönüşüp geliştikçe, iş gücünden beklentiler ve çalışanlarda aranan nitelikler de değişiyor. Bu değişimi en düzgün ve en yakından görüp değerlendirenler geleceğin iş kollarında bugünden yerini alanlar. Onlar eğitim öğretiminin değerli bir kısmını Türkiye’de tamamlayıp artık dünyanın önde gelen teknoloji, irtibat, uzay, havacılık, finans ve danışmanlık şirketlerinde yeterli konumlarda çalışıyorlar. Bir de geleceğin izini akademik ortamda sürenler var. İşte tüm bu parlak mesleğe sahip çalışanlar ile gelecek üzerine baş yoran akademisyenler haberimizde bir ortaya geldiler ve bu yıl üniversiteli olacaklara çok değerli bilgiler aktardılar.
GELECEK İÇİN ÇALIŞANLAR BU MESLEKLERİ ÖNDE GÖRÜYOR
Geliştirdikleri projeleri insanlığa hizmet olarak sunan ve akademik birikimlerini genç jenerasyonlara aktarmayı misyon edinen isimler, deneyimlerinden yola çıkarak teknoloji ve yapay zekânın gelişimine nazaran meslek planlaması yapılması gerektiğini söylüyor. Onlara nazaran geleceğin meslekleri şöyle sıralanıyor:
* Havacılık ve uzay mühendisliği
* Elektrikli ve Hibrit Uçaklar
* Uçan otomobil pilotluğu
* Sanal gerçeklik programcılığı
* Bilgi analistliği
* Yapay zekâ geliştiriciliği
* Prompt (Sufle) Mühendisliği
* İdare danışmanlığı
* Güç mühendisliği
* Makine öğrenmesi mühendisi
* Bilgisayarlı görü mühendisi
* Kutup Araştırmacılığı
* Girişimcilik
* Siber güvenlik
BAĞCILAR’DAN UÇAN ARABALARA
Samet Saray (Supernal)
Bağcılar Mesleksel ve Teknik Anadolu Lisesi Uçak Elektroniği kısmından sonra İstanbul Teknik Üniversitesi Endüstriyel Elektronik kısmından mezun oldu. Artık yüzde 100 elektrikli uçan otomobil üretim projesi üzerine çalışan Supernal şirketinde Havacılık Teknisyeni (A&P Technician) olarak vazife yapıyor. Daha evvel ise Astronotların Memleketler arası Uzay İstasyonuna gidip gelmelerini sağlayan SpaceX Dragon Uzay Aracının üretiminde ve bakımında misyon aldı.
JETGİLLER’E BENZEYECEK HAYATA HAZIRLANIN
Yakın gelecekte gökyüzünde sıklıkla göreceğimiz yeni jenerasyon uçan araçların üretimini ve testlerini gerçekleştiriyorum. Supernal gerisinde Hyundai ve Boston Dynamics üzere başarılı, büyük firmaların dayanağına sahip inovatif bir şirket. Hayatımız Jetgillere benzemeye başladığında ismini sık sık duyacağınızı düşünüyorum. Mesleğime olan ilgi çocukluğumdan beri uçan şeyleri merak etmemle ve araştırmamla başladı. Vakitle bu merak daha da arttı ve aşka dönüştü. Açıkçası şimdi 6 yıl öncesinde Zeytinburnu’nda yaşayan biriydim ve o vakitler THY Teknik için vazife yapıyordum. O vakitlerde da artık de yaptığım en değerli şey; devamlı öğrenmek ve risk almak. Konforunuz sizi rahatsız etmiyorsa muvaffakiyet beklemeyin. Öncelikle İngilizceyi büsbütün ileri düzeyde öğrenmek gerekir, alanınızdaki bilgisayar programlarına büsbütün hâkim olmanızı da şiddetle tavsiye ederim. En değerlisi de hayallerinize asla hudut koymayın.
DİPLOMANIN YERİNİ ARTIK GÜÇLÜ PROJELER ALIYOR
Havacılık ve uzay mühendisliği, uçan araç pilotluğu, sanal gerçeklik programcılığı ve tasarımı, bilgi analistliği ve yapay zekâ geliştiriciliğinin geleceğin aranılan meslekleri olacağını düşünüyorum. Bu mesleklerin en büyük ortak paydası süratli gelişim halinde olmaları. Değişime ayak uyduranların muvaffakiyete sahip olacağı bir devirdeyiz. Üniversite ve kısım doğal kıymetli fakat artık diplomaların değerinin azalacağı yıllara giriyoruz. Artık düzgün şirketler nereden mezun olduğunuzdan çok hangi projelerde vazife yaptığınız yahut ne üzere deneyime sahip olduğunuza dikkat ediyorlar. Bu stil büyük şirketlerin süratli öğrenebilen, gücü yüksek ve kendilerine bir şey katabilecek çalışanları tercih ettiklerini düşünüyorum.
DÜŞÜNCEYLE KOMUT VEREBİLEN BİR TEKNOLOJİ ÜZERİNE GÖREVDE
Tuğçe Taşçı (Meta)
Eski ismiyle Facebook, yeni ismiyle Meta’da sanal ve artırılmış gerçeklik gözlüklerinin tasarlandığı departmanda araştırmacı bilim insanı ve yönetici olarak vazife yapıyor. İnsanların makinelere yalnızca düşünerek komut verebileceği bir teknoloji üzerine çalışıyor. ODTÜ’de elektrik elektronik mühendisliği kısmını birincilikle bitirdi. Stanford Üniversitesi’nde nörobilim ve bilgisayar üzerine doktora yaptı.
YENİ MÜHENDİSLİKLER DUYACAĞIZ
Kabul edelim ki artık yapay zekânın tesirlerini hayatımızda görmeye başladığımız bir geçiş devrindeyiz. Fakat ona spesifik, anahtar sözlerle soru sormadığınız sürece tam randıman alamazsınız. Bu öbür bilgisayar programları için de geçerli. Bu nedenle birkaç ay evvel farklı teknolojileri de kapsayacak biçimde bir mühendislik kolu ortaya çıktı. İsmi ‘prompt engineering (sufle mühendisliği).’ Şirketler yapay zekaya nasıl soru sorulacağını bilen bu şahıslara 300 bin dolara kadar maaş veriyor. Bu iş kolu bugün çok değerli. Lakin bu da yakında kaybolabilir ve yerini yeni mühendislik kolları alabilir.
TEKNOLOJİYLE İNSANI BİRLEŞTİRENLER PAHALI OLACAK
Yapay zekâ ile birlikte artık kod yazabilmek çok fazla programlama lisanı bilmek kıymetini yitirecek. Sen bir uygulama tasarlamak istediğinde bunu yapay zekâ rahatlıkla yapabilecek lakin o uygulamanın temasını ve neye yararı olacağını düşünmek yeniden insanın vazifesi olacak. Yapay zekâda eksik olan yaratıcılık ve empati. Sen ona ne veri verirsen, o da sana onu verir. Yani yapay zekâ büyüyüp, geliştikçe beşerle ortasında köprü vazifesi görecek meslek kümeleri daha da kıymet kazanacak.
GELECEĞİN GÜÇ SİSTEMLERİ ÜZERİNE ÇALIŞIYOR
Ayhan Okçal (Tesla)
İstanbul Amerikan Robert Lisesi’ni akabinde ABD’de bulunan Purdue Üniversitesi Elektrik Mühendisliği kısmını bitirdi. Şu anda Elon Musk’a ilişkin Tesla şirketinde ‘hata tahlil mühendisi’ olarak çalışıyor. Yaptığı iş arabalardaki elektronik kesimlerin neden bozulduğunu anlayıp sorunu çözmek. Bir öteki ilgi alanı konutlarda kullanılan güneş panelleri ve pil sistemleri üzerine çalışmak.